Các loại khóa phổ biến Wikipedia:Quy_định_khóa_trang

Đây là các loại khóa được sử dụng phổ biến trên Wikipedia Tiếng Việt.

Khóa hẳn

Khóa hẳn, còn gọi là khóa hoàn toàn, là loại khóa chỉ cho phép bảo quản viên sửa đổi. Bảo quản viên có thể tạm thời khóa hoàn toàn một trang rơi vào một trong các trường hợp ghi ở dưới. Việc khóa trang có thể kéo dài trong thời gian nhất định, như 7 hoặc 14 ngày, hoặc có thể quy định hết hạn vào một thời điểm nào đó, cũng có thể là khóa vô hạn.

Bất kỳ sửa đổi nào vào một trang bị khóa hoàn toàn nên được thảo luận tại trang thảo luận của bài hoặc một diễn đàn thích hợp khác. Khi đã có sự đồng thuận về một thay đổi, một bảo quản viên sẽ thực hiện sửa đổi đó vào trang bị khóa. Có thể thu hút sự chú ý bằng cách đặt tiêu bản {{sửa trang khóa}} vào yêu cầu tại trang thảo luận. Bảo quản viên không nên dùng quyền sửa đổi trang khóa của mình để thực hiện các thay đổi lớn vào trang bị khóa mà không thảo luận trước.

Tranh cãi về nội dung

Những trang xuất hiện bút chiến (chiến tranh lùi sửa) do tranh cãi có thể bị khóa tạm thời, có thời hạn hợp lý, và những bên liên quan cần phải giải quyết mâu thuẫn thông qua thảo luận. Nếu một thành viên nào đó tự mình gây bút chiến chống lại sự đồng thuận, hoặc liên tục thực hiện bút chiến, sẽ tốt hơn là áp dụng cấm người dùng, để không làm hạn chế đến việc sửa đổi bình thường của các thành viên khác.

Khi khóa một trang vì tranh cãi về nội dung, bảo quản viên nên khóa phiên bản hiện hành của trang, chứ không lùi đến một phiên bản khác, trừ khi phiên bản hiện hành có chứa nội dung rõ ràng vi phạm quy định về nội dung, như phá hoại hoặc vi phạm bản quyền một cách rõ ràng. Các trang bị khóa do tranh cãi nội dung không nên được sửa đổi trừ khi để loại bỏ các yếu tố như trên, làm thế nào các sửa đổi đó không liên hệ đến sự tranh cãi, hoặc để sửa đổi những gì đã đạt được đồng thuận. Bảo quản viên không nên khóa hoặc mở khóa một trang do tranh cãi nếu họ có dính líu đến vụ tranh cãi đó.

Phá hoại

Khóa trang như một biện pháp phòng ngừa là trái với bản chất mở của Wikipedia và thường không được phép nếu áp dụng vì những lý do này. Tuy nhiên, thời gian ngắn với mức khóa phù hợp và hợp lý được cho phép trong các tình huống phá hoại hoặc phá vỡ trắng trợn xảy ra ở mức độ tần suất cao cần sử dụng để ngăn chặn. Thời hạn khóa nên được đặt càng ngắn càng tốt và mức khóa phải được đặt ở mức giới hạn thấp nhất cần thiết để ngăn chặn sự gián đoạn trong khi vẫn cho phép các biên tập viên khác thực hiện các thay đổi.

Chỉ để xem lại lịch sử

Nếu một trang đã bị xóa đang được xem lại việc xóa, bình thường, chỉ có bảo quản viên mới có khả năng xem nội dung trước đó của trang. Nếu họ cảm thấy sẽ có lợi cho thảo luận hơn nếu cho phép các thành viên khác xem nội dung trang, bảo quản viên có thể phục hồi trang, tẩy trống nó hoặc thay thế nội dung bằng một thông báo tương tự, rồi khóa hoàn toàn trang đó để không cho phép sửa đổi. Những thành viên bình thường khi đó sẽ xem được nội dung cũ của trang thông qua lịch sử trang.

Khóa trang thảo luận

Bảo quản viên có thể khóa hoàn toàn trang thảo luận thành viên của một thành viên đã bị cấm nếu trang đó, trang duy nhất mà thành viên đó còn khả năng sửa đổi, đang bị dùng để sửa đổi sai trái một cách liên tục. Việc này gồm có liên tục lạm dụng tiêu bản {{bỏ cấm}}, hoặc tiếp tục thiếu văn minh hay tiếp tục có lời nhận xét theo kiểu xúc phạm. Việc khóa trang nên được đặt giờ để không vượt quá thời hạn cấm. Nếu đó là cấm vĩnh viễn, việc khóa trang có thể cũng là khóa vĩnh viễn.

Tên hình ảnh chung được bảo vệ

Tên hình ảnh chung chung như Tập tin:Name.png được bảo vệ hoàn toàn để ngăn chặn các phiên bản mới được tải lên.

Khóa vĩnh viễn

Biểu tượng cho các trang chỉ có thể được chỉnh sửa bởi Bảo quản viên thường và giao diện

Bảo quản viên không thể thay đổi hoặc xóa Khóa vĩnh viễn cho một số khu vực trên Wikipedia được Khóa vĩnh viễn bởi phần mềm MediaWiki:

  • Chỉnh sửa Không gian tên MediaWiki, xác định các phần của giao diện trang web, được giới hạn cho Bảo quản viên giao diện được phép sửa đổi.
  • Chỉnh sửa các trang CSS và JavaScript cá nhân, chẳng hạn như Thành viên:Sample/monobook.cssThành viên:Sample/cologneblue.js bị hạn chế chỉ Bảo quản viên giao diện và người dùng được liên kết mới sửa được. Bảo quản viên giao diện có thể chỉnh sửa các trang này, ví dụ, để xóa tập lệnh người dùng đã được sử dụng theo cách không phù hợp. Bảo quản viên có thể xóa (nhưng không chỉnh sửa được) các trang này.
  • Chỉnh sửa các trang JSON cá nhân, chẳng hạn như Thành viên:Sample/data.json bị hạn chế chỉ người dùng và Bảo quản viên được liên kết mới sửa đổi được.

Ngoài Khóa vĩnh viễn được dùng cho các trang tùy chỉnh giao diện Wikipedia, những nơi sau đây thường được Khóa vĩnh viễn :

Hạn chế cho thành viên xác nhận mở rộng

Khóa hạn chế cho thành viên xác nhận mở rộng, còn gọi là Khóa 30/500 hoặc khóa mở rộng, là loại khóa chỉ cho phép chỉnh sửa bởi các biên tập viên với mức truy cập người dùng được xác nhận mở rộng, được cấp tự động cho người dùng đã đăng ký với ít nhất 30 ngày và 500 lần chỉnh sửa. Ngoài bảo quản viên, điều phối viên cũng có quyền sửa và khóa trang đến mức độ này. Trong trường hợp bán khóa đã được chứng minh là không hiệu quả, các bảo quản viên và Điều phối viên có thể sử dụng bảo vệ được xác nhận mở rộng để chống lại sự gián đoạn (như phá hoại, lạm dụng tài khoản con rối, chỉnh sửa các bài bút chiến…) cho bất kỳ trang nào. Bảo vệ được xác nhận mở rộng có thể được sử dụng theo quyết định của bảo quản viên và điều phối viên khi có đồng thuận về quyết định khóa - bảo vệ một trang. Khóa này được sử dụng trở lại từ cuối năm 2018 sau một cuộc biểu quyết thảo luận. Riêng Điều phối viên chỉ có thể sửa và khóa trang đến mức khóa này.

Người dùng có thể yêu cầu chỉnh sửa trang được khóa 30/500 bằng cách thêm yêu cầu tại Wikipedia:Yêu cầu khóa hay mở khóa trang. Ngoài ra cũng có thể yêu cầu mở khóa 30/500 bằng cách liên hệ bảo quản viên và điều phối viên.

Hạn chế sửa đổi

Hạn chế sửa đổi (bán khóa) sẽ hạn chế các sửa đổi từ thành viên vô danh (địa chỉ IP), hoặc từ những tài khoản chưa được tự xác nhận (mở tài khoản chưa đến bốn ngày hoặc chưa thực hiện được ít nhất 10 lần sửa đổi). Bảo quản viên hoặc Điều phối viên có thể áp dụng bán khóa vô thời hạn đối với các trang:

Hơn nữa, Bảo quản viên hoặc Điều phối viên có thể bán khóa tạm thời đối với các trang:

  • Là đối tượng của sự phá hoại hoặc gây tổn hại nghiêm trọng nhưng mang tính chất tạm thời, ví dụ do sự chú ý của công chúng, khi mà sẽ không khả thi nếu chỉ cấm một thành viên cụ thể nào đó.
  • Những trang thảo luận bài viết là đối tượng của việc gây tổn hại liên tục. Những sự khóa như vậy phải dùng ngắn hạn vì nó ngăn cản những thành viên chưa hoặc mới đăng ký tham gia vào thảo luận. Trang bài viết và trang thảo luận của nó không nên cùng bị cấm.

Các bảo quản viên hoặc điều phối viên cũng có thể bán khóa vĩnh viễn đối với các bài viết bị tranh chấp dai dẳng với các tiêu chí sau:[1]

  • Tiêu chí bài không phải là bài sơ khai (TC1)
  • Bài có dung lượng ít nhất 20.000 byte (TC3c)
  • Bài đã được viết ít nhất 1.5 năm (TC4c)
  • Bài bị khóa ít nhất 10 lần (TC5b)[2]
  • Bài có các con rối bị cấm phá hoại (đặc biệt là con rối bị cấm chỉ) ít nhất 5 lần (TC6a)[3]
  • Tiêu chí số lần bài bị spam, chèn nội dung và liên kết quảng cáo (TC7), ít nhất 10 lần (TC7b)[4]
  • Các ĐPV/BQV tự quyết định và tự chịu trách nhiệm (TC8)[5]
  • Khóa bài/mở khóa bài bị bán khóa vô hạn[6]

Bán khóa không nên được dùng như một phương cách ưu tiên để chống lại sự phá hoại khi nó chưa xảy ra, hoặc khi được dùng chỉ để ngăn cản các thành viên vô danh hoặc mới đăng ký sửa đổi. Cụ thể hơn, nó không nên dùng để giải quyết các tranh cãi về nội dung.

Những người dùng được đề cập bên trên có thể yêu cầu chỉnh sửa trang bán khóa bằng cách đề xuất chúng trên trang thảo luận của mình, sử dụng bản mẫu {{Sửa trang khóa}} nếu cần để thu hút sự chú ý. Nếu trang được đề cập và trang thảo luận của nó đều được khóa, vui lòng thực hiện yêu cầu chỉnh sửa của bạn tại Wikipedia:Yêu cầu khóa hay mở khóa trang. Thành viên mới cũng có thể yêu cầu mở khóa trang bằng cách liên hệ các Bảo quản viên hoặc Điều phối viên để mở khóa trang.

Bài luận en:Wikipedia:Rough guide to semi-protection (tiếng Anh) có chứa nhiều thông tin hơn.

Khóa khả năng tạo bài

Những trang không tồn tại có thể bị khóa, với bất kỳ thời hạn nào, nếu chúng bị liên tục tạo đi tạo lại sau khi xóa theo quy định xóa. Bảo quản viên hoặc Điều phối viên có thể áp dụng việc cấm vào những trang không tồn tại với cùng quy trình như với tất cả các trang khác. Danh sách các tựa đề bị khóa có thể tìm thấy ở Đặc biệt:Protectedtitles.

Bảo quản viên hoặc Điều phối viên không nên sử dụng khóa khả năng tạo bài như một biện pháp ưu tiên, mà chỉ dùng để đáp lại một hành động có thực. Việc hạn chế đối với những nhan đề bài viết mới nên được tiến hành thông qua hệ thống danh sách đen về tựa đề, nó sẽ cho phép khóa uyển chuyển hơn, có hỗ trợ phân biệt chữ hoa chữ thường, chỉ cần một cụm từ nào đó xuất hiện và biểu thức chính quy.

Những trang đã bị khóa không cho tạo đôi khi được gọi là "bị rắc muối", sau khi thực hiện rắc muối lên đất (một từ xuất phát từ nông nghiệp, khiến cây không thể mọc được nữa). Những thành viên muốn tạo lại một tựa đề bị rắc muối với nội dung đúng đắn hơn nên liên lạc với một bảo quản viên. Cũng giống như việc xóa nói chung, vấn đề này cũng có thể được giải quyết thông qua tiến trình Wikipedia:Biểu quyết phục hồi bài.

Khóa khả năng di chuyển

Việc khóa khả năng di chuyển nên áp dụng cho:

  • Những trang là đối tượng của sự phá hoại bằng cách di chuyển trang liên tục.
  • Những trang là đối tượng của tranh cãi về tên trang.
  • Những trang dễ thấy mà không có lý do gì để di chuyển, như Tin nhắn cho bảo quản viên.

Một cách mặc định, những trang bị khóa hoàn toàn cũng sẽ bị khóa chức năng di chuyển. Nếu một bảo quản viên di chuyển một trang đang được khóa, trang đó sẽ bị khóa tại vị trí mới, nhưng trang chuyển hướng ở vị trí cũ sẽ không còn bị khóa.

Hạn chế áp dụng đối với bài bị khóa hoàn toàn trong khi tranh cãi cũng áp dụng cho cấm di chuyển trang; những bảo quản viên nên tránh cảm giác thích tên này hơn tên kia, và việc khóa không phải là sự thừa nhận tên hiện hành của bài.

Khóa tải lên

Đây là một loại khóa trang có trên Wikipedia tiếng Việt nhưng rất ít khi sử dụng.

Tải lên các tệp được Khóa, hoặc kỹ thuật hơn, các tệp được khóa cấm tải lên đầy đủ, không thể được thay thế bằng các phiên bản mới ngoại trừ Bảo quản viên hoặc Điều phối viên. Khóa tải lên không bảo vệ các trang tập tin khỏi chỉnh sửa. Khóa tải lên có thể được áp dụng để:

  • Các tập tin có thể bị phá hoại bằng cách liên tục tải lên.
  • Các tập tin có tranh chấp giữa các biên tập viên.
  • Các tệp không nên được thay thế, chẳng hạn như hình ảnh được sử dụng trong giao diện hoặc được nhúng vào trang chính.
  • Các tệp có tên chung hoặc chung.

Như với bảo vệ Khóa hoàn toàn, Bảo quản viên và Điều phối Viên nên tránh ưu tiên một phiên bản tệp hơn một phiên bản khác và bảo vệ không nên được coi là sự chứng thực của phiên bản tệp hiện tại. Một ngoại lệ rõ ràng cho quy tắc này là khi các tệp được bảo vệ do tải lên phá hoại.

Khóa bởi nhân viên Wikimedia

Như mô tả, các trang có thể bị khóa bởi những nhân viên thuộc Tổ chức Wikimedia để phản ứng lại những vấn đề như bản quyền hay bôi nhọ. Các bảo quản viên không nên sửa chữa hoặc mở khóa những trang như vậy mà không được phép của nhân viên Tổ chức Wikimedia.

Khóa theo tầng

Khóa theo tầng sẽ tự động khóa hoàn toàn một trang, và mở rộng ra bằng cách tự động khóa hoàn toàn bất kỳ trang nào được nhúng vào trang bị khóa, dù nó là trực tiếp hay gián tiếp. Việc này bao gồm cả hình ảnh và các tập tin phương tiện khác.

Khóa theo tầng chỉ nên dùng để tránh phá hoại đối với các trang dễ thấy nào đó ví dụ như Trang Chính.

Khóa theo tầng chỉ có thể thực hiện được đối với các trang bị khóa hoàn toàn; nó không thực hiện được đối với các trang chỉ hạn chế sửa đổi vì nó sẽ tạo ra kẽ hở về bảo mật. Xem Bugzilla:8796 để biết thêm thông tin.

Khóa theo tầng không khóa phần <includeonly>...</includeonly> nhưng lại khóa phần <noinclude>...</noinclude>, vì vậy khóa theo tầng bản mẫu sẽ khóa luôn trang con tài liệu của bản mẫu đó. Khóa theo tầng khóa cả trang không tồn tại. Vì vậy khóa này không nên được sử dụng trên các mô đun và bản mẫu, bởi nó sẽ khóa luôn cả những bản mẫu nhúng vào trong trang đó (trừ khi được đặt trong <includeonly>...</includeonly>), cả những bản mẫu nhúng vào trang tài liệu cũng sẽ bị khóa. Các bảo quản viên nên dùng các loại khóa khác thay thế như khóa vĩnh viễn nếu loại khóa này gây ra các vấn đề khóa vô lý trên các trang không liên quan đến trang bị khóa theo tầng.